iPW - Internetowy Przegląd Wielkopolski

O mieszkańcach Wielkopolski wygłaszano różne opinie. W 1925 r. B. Hertz pisał m.in. na łamach „Robotnika”: Zaczęło więc Poznańskie obfitować w obżartych, bogatych, zadowolonych z siebie bohaterów, którzy byli przekonani, iż spłacają dług Ojczyźnie tym, że mają dobrze rentujące się przedsiębiorstwa.
W podobnym tonie cztery lata później pisał także „Kurier Wileński”: Szwab nauczył Poznaniaka ciężko pracować ..., ale nie wpoił weń tego, czego sam nigdy nie miał..., chęci do wzbogacenia się duchowego.
Typowemu Wielkopolaninowi przypisuje się najczęściej takie cechy mentalne jak: gospodarność, przedsiębiorczość, zdolność do dokładnej i twórczej pracy, opanowanie, systematyczność, uzdolnienia badawcze do nauk ścisłych, praktyczność, praworządność, zdolności organizacyjne, skłonność do realistycznego i krytycznego sposobu myślenia, wytrwałość ale również oszczędność, oschłość, małomówność, wyniosłość, wyrachowanie czy niski poziom intelektualny.
Trudno jest jednak stwierdzić na ile wymienione cechy są rzeczywistymi cechami mentalnymi mieszkańca Wielkopolski, a na ile – to tylko subiektywne przekonania na ich temat. Narosły one przez lata mając swoje źródła najczęściej w błędnych i często przesadzonych wyobrażeniach o Wielkopolanach.
Ukształtowany w XIX wieku stereotyp Wielkopolanina ze zmiennymi kolejami losu przetrwał dość zasadniczo do naszych czasów. I – jak wyniki badań socjologicznych wskazują – zakorzenił się dość trwale w świadomości społecznej również mieszkańców Wielkopolski, przyjmując tym samym postać autostereotypu. Nie oznacza to jednak wcale, że owe subiektywne przeświadczenia o tym, jakie cechy mentalnościowe składają się na cechy typowego Wielkopolanina, są trafnym odzwierciedleniem rzeczywistości. Często wskazują raczej na to, jakich cech oczekuje się lub wymaga od członków danej grupy. Innymi słowy możemy zaryzykować stwierdzenie, że oddziaływanie XIX-wiecznego stereotypu Wielkopolanina na świadomość społeczną było na tyle silne, że sami Wielkopolanie przejęli część tych przekonań wprowadzając je do tzw. świadomości potocznej (subiektywnej).
Warto, w naszym przekonaniu, zastanowić się nad tym, czy we współczesnych czasach istnieją jeszcze Wielkopolanie jako grupa o specyficznych, dających się wyodrębnić cechach? czy Wielkopolaninem się jest, czy też stajemy się nim z wyboru?
Zapraszamy do udziału w dyskusji, 6 grudnia 2014 godz. 12: Concordia Design w Poznaniu ul. Zwierzyniecka 3.
Uczestnicy panelu: Dr Krzysztof Bondyra (Instytut Socjologii UAM) Dr Piotr Cichocki (Instytut Socjologii UAM) Dr hab. Maciej Michalski (Instytut Historii UAM) Teresa Kopacz (Narodowy Instytut Dziedzictwa, Poznań)
Moderatorzy panelu: Stanisław Słopień (Prezes Wielkopolskiego Towarzystwa Kulturalnego) Dr hab. Danuta Konieczka-Śliwińska (Instytut Historii UAM, redakcja „Przeglądu Wielkopolskiego)

Główne pytania i problemy w dyskusji:
- co to znaczy być Wielkopolaninem? czy Wielkopolanie istnieją tylko formalnie jako mieszkańcy regionu, czy też stanowią rzeczywistą, odrębną grupę społeczną?
- jakie cechy mają współcześni Wielkopolanie? jak postrzegają sami siebie, a jak widzą/oceniają ich mieszkańcy innych regionów?
- czy bycie Wielkopolaninem pomaga/przeszkadza we współczesnym świecie?

Wstęp wolny. W dyskusji można uczestniczyć również korespondencyjnie, przysyłając swoją wypowiedź na adres redakcji: pw@ngo24.pl.

Zapraszamy!

Zaproszenie i program Dni Wielkopolski 2014 do pobrania

(https://onedrive.live.com/redir?resid=876F9A1E14690CB8%213246)