Słownik delegatów na Polski Sejm Dzielnicowy

Skip Navigation LinksSłownikHasła

Przegląd haseł

Szembek Bogdan
Wysocko, Powiat Ostrowski, Poznańskie (obecnie: Wysocko Wielkie, gm. Ostrów Wielkopolski, pow. ostrowski, woj. wielkopolskie)

Bogdan Mieczysław Szembek z Wysocka pod Ostrowem Wlkp. został wybrany na delegata na Sejm Dzielnicowy w Poznaniu 3–5 grudnia 1918 r. z powiatu ostrowskiego, gdzie działania niepodległościowe głównie dzięki jego zaangażowaniu były daleko posunięte już w listopadzie 1918 r.

Bogdan Szembek urodził się 7 sierpnia 1880 r. w Wysocku Wielkim niedaleko Ostrowa Wlkp. jako syn Stanisława Szembeka i Augusty z domu Zawisza. Uczęszczał do gimnazjum w Ostrowie Wlkp., gdzie z powodzeniem zdał egzaminy maturalne. Choroba ojca i jego przedwczesna śmierć w 1891 r. wytyczyły przyszłość i kierunek kształcenia Bogdana. Po maturze rozpoczął studia rolnicze we Wrocławiu. Duży majątek ziemski, który odziedziczył po ojcu, wymagał sprawnego administrowania. Po powrocie do Wysocka Bogdan był wszędzie tam, gdzie wymagały tego polskie sprawy. Angażował się w sprawy oświaty i kultury, został przyjęty w poczet członków Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Utrzymywał bardzo dobre sąsiedzkie kontakty z Lipskimi z Lewkowa i Radziwiłłami z Antonina. Bliskie i serdeczne kontakty łączyły go z rodziną Szembeków z Siemianic. Jako dobry i sumienny gospodarz, cieszył się szacunkiem i uznaniem okolicznych ziemian i całej ludności polskiej w powiecie ostrowskim. Potrafił racjonalnie oceniać sytuację i podejmować przemyślane i rozsądne decyzje. Dowiódł tego w gorącym dla Ostrowa Wlkp. okresie, jakim był listopad i grudzień 1918 r. Ciesząc się społecznym zaufaniem, został wybrany na wiceprzewodniczącego Powiatowej Rady Narodowej, brał udział w organizowaniu Straży Obywatelskiej, angażował się w organizację oddziałów powstańczych. W głównej mierze dzięki zabiegom organizacyjnym Bogdana Szembeka i osób jego pokroju Ostrów Wlkp. był już wolny 31 grudnia 1918 r., a majątki ziemskie Szembeków z Wysocka i Lipskich z Lewkowa były dla powstańców podstawowym źródłem aprowizacji w początkowym okresie powstania.

W religijnym wymiarze działalności Bogdana Szembeka na uwagę zasługuje fakt wydzielenia 10 hektarów gruntu w czerwcu 1932 r. z jego majątku w miejscowości Sadowie dla zgromadzenia oo. Pasjonistów, którzy funkcjonują w utworzonej placówce zakonnej „Sadowie – Golgota” do dnia dzisiejszego.

II wojnę światową udało się Bogdanowi Szembekowi przeżyć. Po wyzwoleniu w 1945 r. zderzył się ze smutną i osobiście bolesną dla niego rzeczywistością nowego ustroju. Jakie było nastawienie robotników rolnych do reformy rolnej nowej władzy i poszanowanie własności prywatnej w Wysocku? Oto, co na ten temat pisze siostra Maria Krysta (Zofia Szembek) w pamiętniku „Z dziejów Siemianic”: ,,Gdy w r. 1945 nastąpiła przymusowa parcelacja, fornale w Wysocku oświadczyli, że nie będą do niej należeć, bo zanadto Bogdana i dzieci jego kochają. (...) Bogdan namówił fornali, by się nie wzbraniali od przyjmowania parceli ziemi, bo pragnął, by pozostała w ręku jego współpracowników – synów tych, którzy (...) za ojcem jego z Siemianic pociągnęli”. Ostatecznie Bogdan wyjechał do Gorzowa Wlkp. i zamieszkał z synem Janem bez prawa przyjazdu do rodzinnego majątku. Zmarł 31 marca 1956 r. w Gorzowie Wlkp., jednak pochowany został w rodzinnym Wysocku. Oto jakie wspomnienie z jego pogrzebu zachowała siostra Maria Krysta: „Gdy zwłoki jego składano do grobu w Wysocku, dziwili się zięciowie, z jaką miłością garnęli się ludzie wiejscy do jego synów i córek”.

Opracowanie

Paweł Grzesiak