W dniach 11-13 września 2014 roku odbędzie się w Bydgoszczy X ogólnopolski Kongres Stowarzyszeń Regionalnych. Organizatorami są: Rada Krajowa Ruchu Stowarzyszeń Regionalnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy.

W 2014 roku mija 25 od transformacji politycznej w Polsce oraz towarzyszących jej przemian społeczno-kulturalnych. W tym czasie dokonało się szereg zmian o zasadniczym znaczeniu dla funkcjonowania państwa, a tym samym dla rozwoju ruchu regionalnego, jak np. reforma samorządowa czy wejście Polski do Unii Europejskiej.

Regionaliści polscy z ogromną nadzieją postrzegali kierunek nowych zmian społeczno-politycznych na początku lat 90. XX wieku, upatrując w nich szansę na pełny rozwój ruchu regionalnego („odrodzenie” – jak niektórzy wówczas uważali). Dali temu wyraz m.in. na Kongresie we Wrocławiu w 1994 r. uchwalając manifest programowy pt. „Program Regionalizmu Polskiego”.

Realia gospodarki rynkowej zasadniczo zmieniły warunki dla rozwoju ruchu regionalnego w Polsce. Po 25 latach warto podjąć próbę bilansu minionych lat, zestawiając nadzieje i oczekiwania, które motywowały do aktywności na początku lat 90., z rzeczywistymi sukcesami i porażkami tego okresu. Warto również zastanowić się nad przyszłością regionalizmu polskiego i perspektywami jego rozwoju.

Wielkopolskie Towarzystwo Kulturalne w Poznaniu, które jest między innymi ośrodkiem współpracy i kontaktów blisko 100 regionalnych stowarzyszeń kultury województwa wielkopolskiego zgłosiło do organizatorów Kongresu w Bydgoszczy propozycje podjęcia podczas obrad natępującej problematyki:

I.  Nowe i stare oblicza regionalizmu polskiego
(Tu warto byłoby zastanowić się nad ideą/ideologią współczesnego regionalizmu polskiego, podyskutować o nowych i starych nurtach, być może zapytać o kryzys(?) współczesnego regionalizmu w Polsce)

II. Regionalne Towarzystwa Kultury – nowe realia, nowe wyzwania
(Tu koniecznie trzeba porozmawiać o kondycji regionalnych towarzystw kultury, na ile się zmieniły/zmieniają, jak działają w nowych realiach ekonomicznych, czy jeszcze są „kulturalne” czy tylko „regionalne”, czy potrzebna jest krajowa reprezentacja ruchu stowarzyszeniowyego)

III. Edukacja regionalna – w szkole czy poza szkołą?
(Kongres musi zabrać wyraźny głos w sprawie edukacji regionalnej, bo po reformie programowej z 2009 roku zaprzepaszczono wszystko dobre, co wprowadziła reforma z 1999, w obecnej sytuacji edukacji regionalnej jest coraz mniej w szkołach, a coraz więcej w instytucjach kultury, warto podyskutować, czy to dobrze, czy źle)

IV. Samorząd lokalny w służbie regionalizmu
(Po reformie samorządowej ruch regionalny/regionalizm zyskał nowego sojusznika – samorządy lokalne, który bardzo różnie traktuje go w swoich planach strategiach rozwoju, promocji, finansowania itp., warto również podyskutować o formach współpracy ruchu regionalnego z samorządem gminnym, powiatowym, wojewódzkim)

V. Ruch regionalny w Polsce po wejściu do Unii Europejskiej
(Na temat funkcjonowania ruchu regionalnego w strukturach europejskich dyskutowano już na innych Kongresach, ale wtedy byliśmy pod wrażeniem przystąpienia do UE i możliwych szans, które stały przed nami, teraz warto podyskutować o tym, na ile owe szanse udało się/udaje się wykorzystywać)

VI. Regionalizm w mediach
(Media tu rozumiemy bardzo szeroko zarówno, jako mass media – prasę radio, telewizję i ich podejście do regionalizmu polskiego, ale także jako technologię informacyjną i możliwości, jakie dla ruchu regionalnego niesie ze sobą np. rozwój Internetu).

Opinie i opracowania dotyczące X Kongresu oraz tematyki jego obrad prosimy przesyłać na adres: pw@ngo24.pl. Otrzymane teksty mogą zostać - po uzgodnieniu z ich autorami - wykorzystane do publikacji.

Redakcja "Przeglądu Wielkopolskiego"